Onze groepsvisie & de ethische vraagstukken rond MBP

Waarden als eerlijkheid, openheid, gelijkheid, empathie, privacy, respect, oplettendheid, menswaardigheid, basisveiligheid, oplettendheid en zoveel meer... allemaal maken ze onderdeel uit van het profiel van de verpleegkundige. Het is echter niet altijd even simpel om met elke waarde rekening te houden in het maken van beslissingen. Soms gaat veiligheid boven privacy, soms gaat empathie boven logica. Moeten de ouders geïnformeerd worden bij een vermoeden van MBP of niet? Mag video-onderzoek of niet? Wat normaal is voor de ene godsdienst is dat voor de andere niet en omgekeerd. Een hulpverlener kan zich vele ethische vragen stellen bij het afwegen of hij/zij een vermoeden gaat melden of niet. Op deze vragen is geen duidelijk antwoord, het is de taak van elke hulpverlener om voor zich uit te maken wat hij ethisch aanvaardbaar vindt en wat niet. Als groep hebben we besloten om de basisveiligheid van het kind steeds voorop te zetten, ook als dit betekent dat waarden als empathie, respect, eerlijkheid en andere geschonden worden.

Hieronder zijn enkele zaken besproken die vaak aanleiding geven tot ethische discussies.

 

Wat met het gebruiken van video-onderzoek bij een vermoeden van MBP?

Is het ethisch correct om camera's te plaatsen in de kamer van het kind om op die manier de dader misschien op heterdaad te kunnen betrappen? De veiligheid van het kind is volgens ons het belangrijkste, maar er wordt hier wel weer gewacht tot er opnieuw mishandeling plaatsvindt. Het kind wordt dus opnieuw blootgesteld aan een traumatische ervaring. Aan de andere kant is er wel steeds iemand die de camera in het oog houdt en er kan snel ingegrepen worden. Het gevaar waaraan het kind blootgesteld wordt, lijkt beperkt. We kwamen tot de gezamenlijke conclusie van het filmen in een ziekenhuiskamer kan bij een ernstig vermoeden en dat de veiligheid van het kind primeert boven de (schending van) de privacy.

 

Mag een hulpverlener blogs lezen die geschreven zijn door de dader bij een vermoeden van MBP?

 

Soms schrijft de dader online over zijn/haar gevoelens rondom de gezondheidstoestand van het kind. Mag een hulpverlener dit lezen als hij een vermoeden heeft van MBP, om op die manier bewijsmateriaal te verzamelen? Is het wel professioneel van de hulpverlener om dit te doen? We oordeelden dat dit in het belang van het kind wel mag, maar dit kan het vertrouwen en de privacy van de ouders wel schaden. Een blog is natuurlijk wel openbaar, iedereen kan deze lezen en dat weten de ouders ook. We besloten dat het lezen van een blog enkel mag gebeuren door hulpverleners bij een ernstig vermoeden van MBP. Uiteraard gaat de hulpverlener niet uit nieuwsgierigheid online naar informatie van zijn/haar patiënten zoeken. Als de blog het vermoeden kan bevestigen, kan de arts eveneens hiervan gebruik maken om de ouders te confronteren. De basisveiligheid van het kind primeert hier opnieuw boven de privacy van de ouders. 

 

Moet een hulpverlener die een vermoeden heeft van MBP dit steeds melden?

Argumenten over het al dan niet melden van een vermoeden zijn terug te vinden onder de titel 'Wat als de arts het vermoeden van de verpleegkundige niet erkent?'. Hier wordt echter iets verder ingegaan op het ethische stuk van deze vraag.

Wanneer kan je 100% zeker zijn dat er sprake is van MBP? Dit is bijna nooit het geval, wil dit dan zeggen dat je ook nooit een melding moet doen? Na discussie in de groep zijn we tot de conclusie gekomen dat ook hierbij de basisveiligheid van het kind voorop staat, en vinden wij dat er een melding moet gedaan worden vanaf een ernstig vermoeden. Maar wat er je je toch vergist hebt? Met dergelijke beschuldigingen worden gezinnen verstoord en worden waarden als privacy, respect en waardigheid geschonden. De empathische houding van de hulpverlener tegenover het kind (maar ook zijn hele context: ouders, brussen...) maakt dit een moeilijke beslissing. Onze aanbeveling luidt het verzamelen van bewijsmateriaal en een goede samenwerking met collega's en artsen, om op die manier tot een besluit te komen dat (liefst, maar niet noodzakelijk) ondersteund wordt door anderen. Ondanks empathie voor het hele gezin, staat de veiligheid van het (mishandelde) kind voorop !